Column: 'Duurzaam denken en handelen'
Piet Jansen is voorzitter van HWDuurzaam en schrijft maandelijks een column in Het Kompas over duurzaamheid. Dit keer over: 'Duurzaam denken en handelen, daar gaat het om.'
Hoeksche Waard - 'Als gepensioneerd huisarts neem ik het preventief denken uit mijn vroegere beroep mee. Vooruit denken om mogelijk ongunstige ontwikkelingen te voorkomen. Ik noem primaire preventie als eerste van de drie niveaus: je weet dat, wanneer een aantal factoren samen komen, er een risico ontstaat. Mensen en dieren leven zo dicht op elkaar dat een gemuteerd virus gemakkelijk van dier op mens kan overgaan. Wat kun je doen? Afstand houden! We weten inmiddels hoe moeilijk dat is. Actie begint als we de pijn voelen, hopelijk is invoelen ook voldoende.
Is duurzaam denken ook preventief denken? Ja zeker! Alleen lopen hierbij de drie niveaus wat door elkaar. We weten dat CO2 in de atmosfeer invloed heeft op het klimaat op aarde. Waarschuwen voor dat risico en maatregelen om dat te voorkomen, vallen onder primaire preventie. Die waarschuwingen werden door Amerikaanse oliemaatschappijen al gegeven in de tachtiger jaren van de vorige eeuw. Shell publiceerde al in 1990 het rapport "Climate of Concern”. Recent is Shell verweten dat het concern niets heeft gedaan om mensen te beschermen tegen het onheil dat het zelf, in volledig bewustzijn, aan het veroorzaken was. De rechter maakte duidelijk dat vervuilers verplicht zijn om doelen te bereiken, een resultaatsverplichting. Wij Nederlanders kunnen hen er aan houden!
Gaan wij dat nu doen? Of presenteren wij die vervuilers een schadeclaim als de temperatuur toch gemiddeld meer dan twee graden Celsius gestegen is ten opzichte van pre-industrieel? Is het smelten van de ijskap van de Zuidpool dan nog te keren? Kennelijk is voorlichting nog steeds nodig. Duurzaamheid moet een leidend begrip worden in ons denken en handelen.
De gemeente Hoeksche Waard heeft duurzaamheid benoemd in vier thema's: energietransitie, herstel van biodiversiteit, circulaire economie en klimaat adaptatie. Denk als u boodschappen doet aan de afstand die uw product heeft afgelegd. Hoeksche Waardse aardbeien zijn minstens zo lekker als kiwi's uit Nieuw-Zeeland. Vele vakantiebestemmingen zijn per trein ook bereikbaar.
HWDuurzaam wil zó voorlichting geven dat u zich aangesproken voelt. Wij moeten weten en invoelen, soms door een pijnlijke aanleiding, dat we duurzaam moeten handelen en dat dat effect heeft. Duurzaam handelen is in samenwerking te effectueren, waarbij lasten en lusten eerlijk worden verdeeld. Marjan Minnesma, directeur Urgenda, sprak ons toe vlak voor Corona. Voor de eerste lezing na Corona zoeken wij een even kernachtige spreker.'