Geniet van natuurfoto’s, maar blijf kritisch
Succesvol verlopen of niet, nu het broedseizoen voorbij is betekent dat voor zowel vogels als voor vogelbeschermers een periode van spanning en stress is afgelopen.
Door Gerard Ouweneel
'Voor een opsomming van alle oorzaken die ertoe kunnen leiden dat een broedsel mislukt, is deze rubriek te kort. Dat de mens griezelig vaak een rol speelt bij die oorzaken, bewust of onbewust, verbaast niet.
Dat fotografie ook staat in die forse rij oorzaken zal menigeen wél verbazen. Vogel(nest)fotografie vindt al plaats sinds het eind van de negentiende eeuw. Tot rond 1960 werden vogels uitsluitend gefotografeerd vanuit pal naast nesten gezette schuilhutjes. Dat daardoor broedvogels hun legsels in de steek konden laten werd voor lief genomen. Het is niet onwaarschijnlijk dat de fotogenieke Griel destijds door toedoen van begerige fotografen Nederland als broedvogel prijsgaf. Bij de laatste nesten verrezen hele tentenkampen.
Door de komst van teleapparatuur en het besluit van redacties van vogelbeschermingstijdschriften om niet langer bij nesten gemaakte foto's op te nemen nam de druk af. En die was er, zoals bij een schilderachtig gelegen ijsvogelnest waar een afsprakenlijst bijgehouden werd welke fotograaf aan de beurt was om er een poosje te posten.
Al lang voor de coronamisère werd voor een categorie personen de vogelfotografie het belangrijkste doel binnen de legio interesse-oorzaken die vogels bieden. De coronaperiode lijkt die ontwikkeling te hebben versneld. Daarmee is niets mis. Want wij kijken graag naar fraaie (vogel)foto's en uw schrijver fleurt zijn schrijfsels er graag mee op.
Maar hoe ver mogen fotografen gaan voor hun vogeldroomplaatjes? Alleen al in onze streek gingen enkelen ver, heel ver. De noodzakelijke rust voor broedende vogels en hun nageslacht leek ondergeschikt te zijn aan het mooi(st)e plaatje.
Bij een bosuilennest in Oost stond soms een minifile van fotografenauto's. Eentje maakte het heel bont door er vier (!) uur lang bij te posten, waarbij deze overijverige fotograaf, met telelens, tenslotte tot op vijf meter van de jonge uiltjes bezig was.
Op een plek waar zich soms een Steenuil laat zien was het ook queuën en dan zag ik een foto voorbijkomen van een Appelvink met voer in zijn snavel. Stond de fotograaf bij diens nest voor zijn foto? "Allemaal hetzelfde plaatje” schamperde een bekende vogelonderzoeker toen als gevolg van overmatig fotografenbezoek in Drenthe een Draaihals zijn nest in de steek liet. Veel vogelaars annex beschermers houden tegenwoordig hun waarnemingen geheim, bang dat de vogels door de toeloop worden verstoord.
Daarom, geniet van vogelfoto's. Maar aan fotografen een oproep stel het belang van de vogel boven uw fraaie foto.'
